سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی

حسنعلی امیرکاوه _مدیرعامل

 

تاریخچه آتش نشانی در ایران
مقدمه: امروزه گستردگي و تنوع دانش بشري و ناهمگوني آن تحليل پديده ها و تبيين ساختار آنها را بسيار مشكل كرده است.يكي از ابزار مهم و كار ساز در تحليل و شناخت كامل اين پديده ها مطالعه و اشراف كامل به آن مي باشد علل و اثرات پيدايش مسير تحول تكامل و عوامل تداوم آن كه تمام اين مقوله ها در شتاخت گذشته يك پديده ي نهفته است .
يكي از اين سازمان ها اداره ي آتش نشاني و خدمات ايمني است كه ماهيتاَ بحران مدار و شبه نظامي است .شالوده ي سازمان آتش نشاني و خدمات ايمني ايران براي اولين يار در سالهاي1304 الي 1305 در تهران ريخته شد . و سپس رشد و توسعه ي شهرها گسترش صنايع افزايش تعداد آتش سوزي ها و ضرورت اجراي طرح هاي جامع ايمني و پيشگيري از حوادث منجر به توسعه ي اين سازمان شد .
آتش و آتش نشاني در ايران باستان و قديم

در تاريخ كشور ما آتش سوزي شهرهاي بسياري را به كام خود كشانده و حتي ورطه ي نابودي رسانده است .در اين باره مي توان به( شهرسوخته)اشاره كرد :در 67 كيلومتري جنوب زابل در استان سيستان و بلوچستان ويرانه هاي محلي به چشم مي خورد كه به شهر سوخته شهرت دارد . اين محل در سالهاي 2100 تا 3200 پيش از ميلاد (نه تنها يك شهر مهم بود بلكه پايتخت و مركز يك منطقه ي فرهنگي نيز به شمار مي رفته است ). اين شهر در طول حيات خود چندين بار سوخته و دوباره بازسازي شده است . كاوش هاي باستان شناسي نشان مي دهد كه شهر سوخته در 4 دوره ي مشخص دائر بوده است .در هر 4 دوره ي استقرار ساختمان ها و خانه هاي اين شهر همگي با خشت ساخته شده و سقف آن از چوب و حصير و كاهگل بوده است . در خانه هاي اين شهر علاوه بر زندگي عادي برخي فعاليت هاي صنعتي كوچك نيز انجام مي گرفت .
از بدو تاسيس آتش نشاني مشكلات مالي يكي از مهم ترين مشكلات به شمار مي آمد.
در 27 مرداد 1306 كفيل بلديه از رؤساي ادارات دعوت مي كند تا در اداره ي بلديه از اتومبيل وتلمبه وساير وسايل اطفائي جديد بازديد به عمل آورد. در همين مراسم با فرض وقوع حريق مانوري از طرف ماموران آتش نشاني انجام مي شود . چندي بعد اعلاني براي تكميل كادر آتش نشان منتشر و حدود 30 نفر از داوطلبان استخدام مي شوند.
در سال 1309 دو عدد اتومبيل بزرگ اطفائيه براي بلديه تبريز خريداري شد.
توجه قرار مي گرفت .سپس همين مسئله نيز به فراموشي سپرده ميشد . در مورد افزايش آتش سوزي ها و وقوع حريق هاي شديد –مثل انبار باروت مهران –نيز به همين صورت عمل گرديد . در سال 1316سه دستگاه اتومبيل آتش نشاني از نوع (اشكودا ) سفارش داده شد . اين اتومبيل ها در سال 1317 به كشور وارد و در اختيار آتش نشاني قرار گرفت.
در بدو تاسيس اطفائيه ؛رئيس –معاون فني و سرپرست افراد آتش نشان كه (نائب )خوانده ميشد مدريت آتش نشاني را بر عهده داشتند. البته رئيس يا كفيل بلديه (شهردار)و انجمن بلدي (انجمن شهر) هر شهر بر كار اين اداره نظارت مي كرد .

 

مديريت
رئيس آتش نشاني توسط شهردار منصوب مي شود . با تغيير شهردار رئيس آتش نشاني نيز تغيير مي كرد . در تهران رؤساي آتش نشاني اغلب از بين رؤساي برزنها يا مناطق شهرداري انتخاب مي شدند. گاهي نيز بعضي (افسران) به اين صمت منصوب مي شدند . در اين خصوص بايد گفت كه نه تنها كاپيتان (وربا) در مورد آتش نشاني اطلاع چنداني نداشت.بلكه برخي رؤساي آتش نشاني تهران نيز در اين مورد هيچگونه تجربه اي نداشتند.
حقوق-مقررات شيفت-إمكانات رفاهي
در بدو ورود اطفائيه پرسنل جزء اين اداره را عده اي از ماموران نظافت و آب پاشي خيابان ها تشكيل مي دادند كه از نظر وضع حقوقي شرايط مطلوبي نداشتند . با توسعه آتش نشاني باز هم به امور مختلف رفاهي از جمله به وضعيت حقوقي و دستمزد آنها توجهي نمي شد . اما به مرور زمان و با روند تجهيز آتش نشاني –توجه به شرايط زيستي آتش نشانان از جمله توجه به دستمزد آنها الزامي به نظر مي رسد .

بهداشت – درمان و بيمه
از آنجايي كه در عمليات امدادي اغلب افراد در اثر دود و گرد و غبار و غيره آلوده مي شدند . احداث حمام بسيار حائز اهميت بود. بنابر اين ابتدا در ايستگاه حسن آباد يك حمام به صورت حمام هاي عمومي ساخته شد .سپس در سالهاي بعد اين حمام به صورت دوشهاي تكي شكل بهتري پيدا كرد.
شعبه و ايستگاه هاي جديد
براي احداث ايستگاه آتش نشاني بايد پارامتر هاي مختلفي در نظر گرفته شود.اما همچنان كه اشاره شد هنگام احداث ايستگاه هاي جديد بسياري از اين نكات در نظر گرفته نشد . در نتيجه :گاهي امداد رساني با تاخير انجام مي شد . به علت عدم گنجايش كافي تعدادي از خودروهاي مستقر در ايستگاه در فضاي ياز قرار مي گرفت و به علت تابش آفتاب –باران و غيره به زودي مستهلك مي شد و ايستگاه هاي مزبور در برابر سوانح طبيعي از جمله زلزله از مقاومت كافي بر خوردار نبود.از نظر كميت نيز ايستگاه هاي آتش نشاني هرگز در وضع مقدوري نبودند.
يكي شدن تلفنهاي آتش نشاني
دراينجا لازم به تذكر است كه در نظر گرفتن شماره تلفن يكسان براي آتش نشاني هاي كل كشور به دلائل متعددي حائز اهميت است. از اين نظر در اكثر كشور ها شماره تلفن يكساني را جهت تماس با مركز فوريت ها (كه خدمات نجات و اطفاء حريق را نيز ارائه مي كند )در نظر گرفته اند.
عمليات اطفائي
در ابتداي تاسيس آتش نشاني عمليات اطفاء حريق به ئسيله ي لوله هاي برزنتي 5/2 اينچي و به كمك سر لوله ساده اي كه آب را فقط به صورت فوران پرتاب مي كرد انجام مي گرفت . اين سر لوله ها فاقد شير بود. بدين ترتيب آب تحت كنترل مامور مربوط قرار نداشت.
در سال 1337 با شروع اصلاحات در سازمان آتش نشاني تهران و اعمال برنامه هاي جديد در روش اطفاء حريق نيز تجديد نظر شد . لوله هاي 5/2 اينچي به 5/1 اينچ تغيير يافت.
از بدو تاسيس اين سازمان طرح مقررات حفاظت از حريق تشكيل كلاسهاي مختلف جهت آموزش پيشگيري و مقابله با آتش سوزي- تربيت آتش نشان و غيره از اهداف اصلي آن منظور شد.
براي آشنايي عموم با وسايل و تجهيزات حفاظتي در محل اين سازمان يك نمايشگاه دائمي وسائل ايمني و حفاظتي ترتيب داده شد.

 

تاریخچه آتش نشانی در نجف آباد

آتش نشانی در شهر نجف آباد از سال 1349 فعالیت خود را بصورت یکی ازواحدهای شهرداری با استفاده از یکدستگاه خودروی زیل روسی بنزین سوز شروع نمود و محل استقرار خودروی فوق در خیابان دکتر شریعتی نجف آباد محل کنونی ایستگاه شماره یک سازمان بوده است.
دراین سالها باتوجه به گسترش شهرنشینی ورشد جمعیت نیازبه تجهیزات وخودروهای بیشتری احساس می شد که نتیجه آن خرید 5 دستگاه خودرو اطفائیه درفاصله سالهای57 الی 75 بود.درسال 1375 ایستگاه شماره 2 آتش نشانی واقع درخیابان امام افتتاح شد و درسال 1377 با ابلاغ وزارت محترم کشور آتش نشانی نجف آباد به صورت یک سازمان مستقل وابسته به شهرداری به فعالیت خود ادامه داد. در بهمن ماه 82 ایستگاه شماره 3 واقع در ناحیه یک (یزدانشهر) و در مرداد ماه 85 ایستگاه شماره4 خود را واقع درناحیه3 (ویلاشهر) افتتاح نمود. هم اکنون سازمان با تجهیزات پیشرفته از جمله خودروی فوماتیک ، ست تجهیزات هیدرولیک امداد و نجات و خودروهای اطفائیه به تعداد 11 دستگاه ، تانکرآبرسانی ، تجهیزات غواصی و کوهنوردی مشغول خدمت رسانی به شهروندان محترم می باشد لازم به ذکر است درحال حاضر سازمان بیش از60 نفر نیروی عملیاتی در چهار ایستگاه خود مستقر نموده است که اکثر آنها آموزشهای تخصصی لازم درخصوص آتش نشانی را فرا گرفته اند. در ضمن سازمان دارای اکیپ غواصی متشکل از7 نفر غواص آموزش دیده و اکیپ امداد و نجات کوهستان شامل 9 نفر نیروی متخصص در زمینه حوادث می باشد.

شرح وظایف سازمان

1ـ نجات جان ومال انسانها درهنگام بروز حریق وحوادث.
2ـ برنامه ریزی درامورآتش نشانی درسطح شهر و برنامه ریزی کلان درخصوص سیاستهای کلی آتش نشانی.
3ـ احداث و توسعه ایستگاههای موردنیاز وتجهیز وبهره برداری ازآنها.
4ـ تجهیزخودروها وایستگاهها به انواع تجهیزات پیشرفته دنیا.
5ـ نظارت وکنترل براحداث ساختمانهای چند طبقه ومراکز فرهنگی وتجاری مهم ازجهت رعایت اصول وضوابط آتش نشانی.
6ـ آموزش مربوط به اصول اولیه آتش نشانی واطفاء حریق به اقشارمختلف مردم ازجمله خانواده ها، مدارس ومهد های کودک ، ادارات و سازمانها درجهت گسترش فرهنگ ایمنی.
7ـ کنترل ونظارت برمؤسسات ارائه دهنده خدمات آتش نشانی.
8ـ آموزش ضمن خدمت پرسنل درخصوص مسائل تخصصی آتش نشانی.
9ـ انجام ترتیبات وتمهیدات لازم جهت مقابله وکاهش آثار سوء ناشی از حوادث وسوانح طبیعی وغیرطبیعی وحفاظت ازثروتهای ملی درمقابل اینگونه حوادث.

مقدمه :باپيشرفت تكنولوژي وصنعت همواره انسان بعنوان عامل اصلي اين پيشرفت هاخودمستقيما“درمعرض خطروحوادث گوناگون قراردارد؛ازهمين روهميشه فكرابداع تجهيزات مناسب براي مقابله باخطرات وحوادث مختلف درذهن انسان تبلورداشته است .يكي ازمهمترين اين وسايل ايجادزمينه مناسب براي ترويج فرهنگ ايمني وبالابردن دانش بشري درخصوص رعايت نكات ايمني وهشداردهنده است كه خودميتواند درصدبسياربالائي ازحوادث راتقليل دهد؛لذاضرورت داردتااين اصل مهم دركشورترويج داده شود.باتوجه به اهميت موضوع سازمان آتش نشاني وخدمات ايمني شهرداري نجف آباد اقدام به به تهيه جزوه اي باعنوان پيامها وهشدارهاي ايمني نموده كه اميداست مورداستفاده كاربران محترم قرارگيرد.

نكات ايمني در خصوص سرويس كاري كولر
 بهتر آنست سرويس كاري و يا راه اندازي كولر را به افراد متخص واگذار نماييد.
 اگر خود مي خواهيد اقدم كنيد برق را از قسمت كنتور قطع نماييد.
 اگر اعضاء خانواده و يا اگر در محيط كار مي باشيد ديگر افراد رادر جريان قطع برق قرار دهيد.
 دقت كامل در اتصالات و چسب كاري سيم هاي برق كولر داشته باشيد.
 بعد از اتمام كار و وصل جريان برق ضرورت دارد بدنه كولر را با فازمتر امتحان نماييد تا از اتصال برق به بدنه اطمينان حاصل شود.
 مواقعي كه متوجه مي شويد كولر سردي كافي خود را ندارد پيش از هر گونه اقدام و يا برداشتن بدنه كولر براي اطمينان بيشتر بدنه كولر را با فازمتر امتحان نماييد.

نكات ايمني در خصوص استفاده از بخاري نفتي

 هر سال در شروع فصل زمستان بايد بخاريها سرويس شده قسمت هاي داخلي ، كاربراتور و لوله كشيها بازديد تميز شوند.
 بخاري نفتي نبايد كنار مبل، پرده ، كمد و مواد قابل اشتعال ديگر قرار بگيرد.
 لوله بخاري نبايد از درون چوب، فيبر و مواد قابل اشتعال عبور داده شود.
 ميزان حرارت نبايد آنقدر باشد كه بدنه بخاري سرخ شود.
 در موقع خروج از منزل بخاري را خاموش كنيد.

نكات ايمني در خصوص آبگرمكن

 خراب شدن دستگاه قطع كننده نفت در كاربراتور
 كار نكردن شير اطمينان
 نداشتن شير اطمينان

آتش سوزي و انفجار در اثر نشت گاز

 مهار نكردن شيلنگ و وسائل گازسوز به وسيله بست فلزي
 استفاده از شيلنگ هاي طولاني و در معرض حرارت قرار دادن آنها
 فرسوده و غير فرسوده بودن شيلنگها
 استفاده از وسائل گازسوز غيرمجاز

گازگرفتگي ـ گاززدگي

اين گروه از حوادث معمولا“ در اثر نداشتن دودكش مناسب براي وسائل گازسوز بويژه وسايلي مانند بخاري و آبگرمكن و يا فقدان تهويه كافي در اطاقي كه دستگاه گازسوز در آن قرار دارد اتفاق مي افتد .سوختن ناقص گاز تجمع گازهاي مسموم كننده و يا كمبود اكسيژن سبب ميشود افرادي كه در چنين فضاهايي تنفس ميكنند دچار مسموميت يا گاززدگي يا گازگرفتگي شوند .

نكات ايمني در خصوص سيلندر گاز

 هرگز سيلندر گاز را مايل يا به طور افقي قرار ندهيد .
 موقع جابجا كردن سيلندر از رگلاتور كه روي شير اصلي سيلندر نصب گرديده بعنوان دستگيره استفاده نكنيد .
 هركز سيلندر گاز را نغلتانيد و به عنوان زيرپائي مورد استفاده قرار دهيد.
 سيلندر گاز را در معرض تابش خورشيد قرار ندهيد اگر در بيرون ساختمان قرار دارد سايه بان مناسبي براي آن تهيه كنيد .

اصول حفاظتي در هنگام مواجه شدن با رعدوبرق

در موقعي كه هوا ابري است بارها كه عده اي بر اثر رعدوبرق يا صاعقه هلاك شده يا خاكستر شده اند و يا اهالي خانه اي در منطقه اي مرتفع دچار برق گرفتگي شده اند بنابراين در مواقع طوفاني نبايد به نقاط مرتفع پناه برد. براي محافظت كردن ساختمان ها و ديگر اماكن از وسيله اي به نام برقگير استفاده مي كنند كه در بلندترين نقطه ساختمان نصب مي گردد.

اصول ايمني حفر چاه

جهت پيشگيري از حوادث چاه و ريزش و تخريب چاهها بايد به موارد مهم زير توجه داشته باشيد :
 حفر چاه يك كار فني تخصصي است هموطنان محترم بايد توجه داشته باشند كه حفر چاهها را به افراد مجرب و فني بسپارند.
 فاصله چا از ديوارهاي جانبي و ديگر چاهها بايد حداقل 3 متر باشد.
 حفر چاه كنار باغچه و يا كاشتن درخت كنار چاه باعث تخريب مي گردد.
 لوله هاي آب سرد و گرم را از روي دهانه چاه عبور ندهيد.
 دور چيني دور چاهها يكي از ضروريات چاه مي باشد كه بايد با آجر و سيمان در عمق 150 سانتيمتر و در عرض80 سانتيمتر به كار رود و دهانه چاه بيشتر از 50 سانتيمتر نباشد.

نكات ايمني براي كارگران چاه كن(مقني ها)

 داراي تجربه باشد.
 از سلامت جسماني كافي برخوردار باشد.
 كمك چاه كن از توانايي جسماني و هوش كافي برخوردار باشد.

ايمني كارگاههاي باطري سازي

اسيدسولفوريك مورد مصرف در باطري سازي در تماس با فلزات هيدروژن متصاعد ميكند و هيدروژن قابل انفجار است .
 اسيدي را كه روي كف كارگاه ريخته با پاشيدن پودر آهك خنثي نمائيد .
 در موقع كار با اسيد از دستكش و پيش بند ضداسيد استفاده كنيد .
 محل كار را تميز و مرتب نگه داريد .
 نصب شير چشم شوي در كارگاههاي باطريسازي الزاميست .

نكات ايمني در خصوص جايگاه پمپ بنزين

 جايگاه پمپ بنزين بايد در محلي بنا شود كه اطراف آن براي استقرار اتومبيل هاي آتش نشاني فضاي كافي داشته باشد .
 مجاور انبارهاي چوب ،نجاري،انبار،مقوا و مانند آن نبايد بنا شود .
 محل توقف خودروها بايد مسقف باشد .
 تمامي كليد،چراغها و نورافكنها بايد از نوع ضدجرقه كارگذارده شوند .
 كليه كاركنان جايگاه بايد با طرز كار خاموش كننده ها آشنايي داشته باشد .

نكات ايمني مقابله با آتش سوزي انسان

 مصدوم را متوقف سازيد دويدن موجب تشديد آتش سوزي ميشود و خطرناك است .
 مصدوم را درون پارچه روي زمين بغلتانيد تا آتش خاموش شود .
 اگر خونسردي خود را حفظ كنيد و پارچه اي كه بكار ميبريد نازك نباشد احتمال آتش گرفتن پارچه و توسعه حريق وجود ندارد .
 هرگز آب روي انساني كه آتش گرفته است نريزيد . زيرا باعث تشديد صدمات بعدي ميشود .

نكات پيشگيري از آتش سوزي در جنگل

 بغير از آتش سوزي هاي ناشي از صاعقه تعداد زيادي از آتش سوزي هاي جنگل ها ناشي از اعمال ناايمن انسان ها مي باشد و سازمان هاي جنگلباني موظف هستند مردم را آموزش دهند تا از آتش سوزي هاي جنگل كاسته شود.
 ايجاد برج هاي ديده باني و مامورين گشت شبانه روزي كمك بزرگي است در به موقع خبر شدن از شروع آتش سوزي.
 شكارچي ها بايد توجه داشتند كه گلوله داغ مي تواند آتش سوزي ايجاد كند ، بهخصوص در فصل پاييز.
 هنگام گذشتن از جنگل ها با اتومبيل يا قطار نبايد ته سيگار رااز پنجره بيرون انداخت.
 استقرار خاموش كننده دستي ، كيسه هاي شن و تعدادي بيل دستي در مقر مامورين جنگلباني كمك موثري در اطفاء اوليه آتش دارد.

نكات پيشگيري از آتش سوزي در روستاها

 بيشتر آتش سوزي روستا ها در فصل پاييز رخ مي دهد كه به علت خشك شدن بوته ها ، وجود خرمن ها ، و وزش باد آمادگي آتش سوزي بيشتر است.
 مجاور خرمنها و انباري هاي علوفه مواظب سيگار خود باشيد و ته سيگار را كاملا خاموش نمائيد.
 چراغ آتش يا منقل آتش را نزديك چارپايان قرار ندهيد ممكن است با حركات چارپايان و افتادن چراغ يا منقل آتش سوزي رخ دهد.
 به بچه ها اجازه ندهيد با كبريت بازي كنند يا به تنور يا اجاق نزديك شوند و پس از طبخ نان درپوش تنور را محكم كنيد .
 خاكستر داغ را روي اجسام قابل اشتعال نريزيد.
 قبل از استفاده از وسايل گرمايش آنان را بازديد و آزمايش نمائيد.

نكات ايمني مواد خورنده

 مواد خورنده ممكن است ظرف خود را سوراخ كرده و به داخل انبار نفوذ كنند كه اگر با بخار اسيدها تركيب شوند توليد بخارات سمي ميكنند.
 قليلها چنانچه با الومنيوم تماس حاصل كنند گاز ئيدروژن متصاعد مينمايد و ئيدروژن قابل انفجار است .
 سيانورها و سولفارها در مجاورت مواد خورنده گازهاي كشنده ايجاد مي كنند .
 بخار اسيدها ممكن است با فلز ساختمان يا وسايل فلزي داخل انبار تركيب شده بخارهاي مسموم كننده ايجاد نمايد .

نكات پيشگيري آتش سوزي در زمان جنگ

 جهت مقابله با آتش سوزي ها ذخيره كردن آب در تمام ظروفي كه در ساختمان وجود دارد مانند وان حمام ،سطل ، بشكه و ……… ضروري است .
 آتش ممكن است از طريق پنجره ها ، درها و پرده يا كركره نفوذ كند بستن درها و پنجره ها تا حد زيادي كمك ميكند .
 هميشه يك راديوي باطري دار همراه داشته باشيد و دستورات سازمانهاي مربوط را به دفقت گوش كنيد و عمل نمائيد .
 با شنيدن اعلام خطر شير گاز را ببنديد و برق را خاموش سازيد .

نكات ايمني در انبارها و مخازن مواد قابل انفجار و احتراق

 امبار مواد قابل انفجار را در مقابل حرارت زياد محافظت كنيد .
 از رطوبت ، آتش سوزي ، صاعقه و ……… نيز بايد حفظ باشد ، بنابراين اين انبار را در محل خنك مجزا و خشك كه داراي زير آب كافي باشد بسازيد .
 از تابش آفتاب به داخل انبار جلوگيري و از استفاده شيشه آفتاب گير در ساختمان آن خودداري كنيد.
 كف انبار را با تخته يا مواد ضد جرقه فرش كنيد و فلزي در آن به طور نمايان به كار نبريد.
 حفاظ هاي طبيعي و يا مصنوعي در اطراف انبارهاي دائمي احداث كنيد و آنها را هميشه به وضع خوب و آباد نگاه داريد.

نكات ايمني در خصوص تفكيك مواد خطرناك در انبار مواد شيميايي

 بعضي از مواد شيميايي خاصيت جذب اكسيژن دارند بتدريج گرم مي شوند و خودبه خود آتش مي گيرند.
 تركيب بعضي از مواد شيميايي با يكديگر توليد ماده سومي مي كند كه ممكن است خودبخود آتش بگيرند و يا منفجر شود.
 موادي وجود دارند كه اگر گرم شوند تركيبات سمي و كشنده مي دهند.
 مواد شيميايي خواص مختلف و خطرناكي دارند. به طوري كه ممكن است در تماس با اعضاي بدن يا اقلام ديگر انبار يا ساختمان يا تجهيزات حمل و نقل اثرات نامطلوبي برجاي گذارد.

نكات ايمني در خصوص تفكيك مواد خطرناك سموم

 تركيب احتمالي مواد شيميايي با يكديگر ممكن است در انبار ايجاد فضاي مسموم كننده نمايد.
 چون نمي توان هميشه شير يا درپوش ظروف محتوي سم را طوري بست كه نشست نداشته باشند هميشه در فضاي انبار سموم مقداري سم وجود دارد.
 هرگز بدون استفاده از ماسك تنفسي هواي فشرده وارد صحنه آتش سوزي انبار سموم نبايد شد.
 از نزديك شدن افراد غيرمسئول به انبار در حال اشتعال جلوگيري نمايد.
 تا حد امكان آتش را از دور خاموش كنيد و زياد به آتش نزديك نشويد.
 وجود يك تهويه مطمئن قبل از هر چيز ضروري است.
 انبار سموم بايد خشك و خنك باشد.
 روي انبار علامت مخصوص سموم رسم شود.
 تعداد كافي ماسك تنفسي هواي فشرده بايد در انبار وجود داشته باشد.
 نصب دوش ايمني و چشم شوي در بيرون انبار ضروري است.

نكات ايمني در خصوص تفكيك مواد خطرناك اكسيد كننده ها

 تعدادي از مواد آتش نشاني براي خاموش كردن آتش اكسيدكننده ها بي اثر مي باشد.
 در آتش سوزي هاي وسيع تنها اقدام مفيد اينست كه ساختمان هاي انبار را با آب خنك نگاهداريد تا از سرايت آتش به آنها ممانعت شود.
 به خاطر داشته باشيد پيشگيري از آتش سوزي اكسيدكننده ها خيلي مهمتر از مبارزه با آن است.
 ساختمان انبار بايد در برابر آتش سوزي مقاوم باشد.
 انبار بايد خشك و خنك بوده و تهويه داشته باشد.
 حرارت و رطوبت انبار بايد مرتبا“ كنترل گردد.

نكات ايمني در خصوص تفكيك مواد خطرناك حساس به اسيدها

 ليتيوم- سديم- پتاسيم- كلسيم و روبيديم اگر با اسيد ها يا بخارات آن مجاور شوند زودتر از مواد ديگر منفجر مي شوند.
 هرگز از آب براي خاموش كردن استفاده نشود.
 تعداد كافي خاموش كننده هاي انيدريد كربنيك يا پودر مخصوص نصب گردد.
 اخطاري در مورد عدم استفاده از آب روي درب انبار نصب گردد.
 فلز آلياژهايي كه در ساختمان انبار به كار رفته با رنگ ضد اسيد رنگ آميزي شود.
 در فواصل معين سركشي به انبار انجام شده و صورت موجودي با مشخصات هر يك از موارد اين مواد نيز بايد در دفتري ثبت شود.
 رعايت هايي كه در مورد نگاهداري مواد حساس به آب انجام مي شود در مورد اين مواد نيز بايد به كار برده شود.

نكات ايمني در خصوص نگهداري و تفكيك مواد خطرناك و حساس به آب

 هرگز از آب براي خاموش كردن استفاده نشود .
 اخطاري در مورد عدم استفاده از آب روي درب انبار نصب گردد.
 چنانچه لازم باشد انبار با سيستم اعلام حريق دودي يا حرارتي مجهز گردد.
 سيستم گرمايش و سرمايش خشك بكار برده شود.
 از ساختمان هايي كه امكان حريق در آن ها هست فاصله داشته باشد.
 تامين روشنايي از بيرون انبار انجام شود يا چراغ هاي ضد جرقه نصب گردد.
 نور خورشيد به داخل انبار راه نيايد.
 سرپرست انبار بايد صورت مشخصات كامل مواد انبار را داشته باشد.

نكات ايمني در خصوص نگهداري و تفكيك مواد خطرناك گازهاي تحت فشار

 وظفه سرپرست است كه نحوه استفاده صحيح از گازها را به كاركنان خود تعليم بدهد.
 اگر سيلندر گاز نشت دارد بايد از درون ساختمان خارج گردد.
 اگر در داخل كارگاه آتش سوزي رخ داد در صورت امكان اول سيلندرهاي تحت فشار را خارج سازيد.
 هيچگاه سيلندر را نغلطانيد. روي زمين بشكل افقي قرار ندهيد.
 كلاهك شير سيلندر ها بايد همگي در جاي خود محكم شده باشند .

نكات پيشگيري در خصوص مواد قابل انفجار

 به محض بروز انفجار آتش نشاني و نيروهاي امدادي را آگاه سازيد.
 اطراف محل آتش سوزي را خنك نگاه داريد.
 قفل، كليد، چفت، لولا و دستگيره درها بايد برنجي باشند.
 پس از پايان انفجار كه معمولا آتش سوزي ادامه پيدا مي كند اول به فكر مصدومين باشيد بعد به فكر خاموش كردن آتش.
 انبار مواد قابل انفجار بايد از محل عبور دور و از مواد قابل اشتعال فاصله كافي داشته باشد.
 انفجار با موج انفجار همراه است كه موجب ويراني و خرابيهاي شديد شده و هر چه در منطقه ضربات انفجار وجود داشته باشد پرتاب كرده يا نابود مي كند.
 
آمادگي خانواده ها در مقابل خطرات
مقدمه :باپيشرفت تكنولوژي وصنعت همواره انسان بعنوان عامل اصلي اين پيشرفت هاخودمستقيما“درمعرض خطروحوادث گوناگون قراردارد؛ازهمين روهميشه فكرابداع تجهيزات مناسب براي مقابله باخطرات وحوادث مختلف درذهن انسان تبلورداشته است .يكي ازمهمترين اين وسايل ايجادزمينه مناسب براي ترويج فرهنگ ايمني وبالابردن دانش بشري درخصوص رعايت نكات ايمني وهشداردهنده است كه خودميتواند درصدبسياربالائي ازحوادث راتقليل دهد؛لذاضرورت داردتااين اصل مهم دركشورترويج داده شود.باتوجه به اهميت موضوع سازمان آتش نشاني وخدمات ايمني شهرداري نجف آباد اقدام به به تهيه جزوه اي باعنوان پيامها وهشدارهاي ايمني نموده كه اميداست مورداستفاده كاربران محترم قرارگيرد.

نكات ايمني در خصوص سرويس كاري كولر
 بهتر آنست سرويس كاري و يا راه اندازي كولر را به افراد متخص واگذار نماييد.
 اگر خود مي خواهيد اقدم كنيد برق را از قسمت كنتور قطع نماييد.
 اگر اعضاء خانواده و يا اگر در محيط كار مي باشيد ديگر افراد رادر جريان قطع برق قرار دهيد.
 دقت كامل در اتصالات و چسب كاري سيم هاي برق كولر داشته باشيد.
 بعد از اتمام كار و وصل جريان برق ضرورت دارد بدنه كولر را با فازمتر امتحان نماييد تا از اتصال برق به بدنه اطمينان حاصل شود.
 مواقعي كه متوجه مي شويد كولر سردي كافي خود را ندارد پيش از هر گونه اقدام و يا برداشتن بدنه كولر براي اطمينان بيشتر بدنه كولر را با فازمتر امتحان نماييد.

نكات ايمني در خصوص استفاده از بخاري نفتي

 هر سال در شروع فصل زمستان بايد بخاريها سرويس شده قسمت هاي داخلي ، كاربراتور و لوله كشيها بازديد تميز شوند.
 بخاري نفتي نبايد كنار مبل، پرده ، كمد و مواد قابل اشتعال ديگر قرار بگيرد.
 لوله بخاري نبايد از درون چوب، فيبر و مواد قابل اشتعال عبور داده شود.
 ميزان حرارت نبايد آنقدر باشد كه بدنه بخاري سرخ شود.
 در موقع خروج از منزل بخاري را خاموش كنيد.

نكات ايمني در خصوص آبگرمكن

 خراب شدن دستگاه قطع كننده نفت در كاربراتور
 كار نكردن شير اطمينان
 نداشتن شير اطمينان

آتش سوزي و انفجار در اثر نشت گاز

 مهار نكردن شيلنگ و وسائل گازسوز به وسيله بست فلزي
 استفاده از شيلنگ هاي طولاني و در معرض حرارت قرار دادن آنها
 فرسوده و غير فرسوده بودن شيلنگها
 استفاده از وسائل گازسوز غيرمجاز

گازگرفتگي ـ گاززدگي

اين گروه از حوادث معمولا“ در اثر نداشتن دودكش مناسب براي وسائل گازسوز بويژه وسايلي مانند بخاري و آبگرمكن و يا فقدان تهويه كافي در اطاقي كه دستگاه گازسوز در آن قرار دارد اتفاق مي افتد .سوختن ناقص گاز تجمع گازهاي مسموم كننده و يا كمبود اكسيژن سبب ميشود افرادي كه در چنين فضاهايي تنفس ميكنند دچار مسموميت يا گاززدگي يا گازگرفتگي شوند .

نكات ايمني در خصوص سيلندر گاز

 هرگز سيلندر گاز را مايل يا به طور افقي قرار ندهيد .
 موقع جابجا كردن سيلندر از رگلاتور كه روي شير اصلي سيلندر نصب گرديده بعنوان دستگيره استفاده نكنيد .
 هركز سيلندر گاز را نغلتانيد و به عنوان زيرپائي مورد استفاده قرار دهيد.
 سيلندر گاز را در معرض تابش خورشيد قرار ندهيد اگر در بيرون ساختمان قرار دارد سايه بان مناسبي براي آن تهيه كنيد .

اصول حفاظتي در هنگام مواجه شدن با رعدوبرق

در موقعي كه هوا ابري است بارها كه عده اي بر اثر رعدوبرق يا صاعقه هلاك شده يا خاكستر شده اند و يا اهالي خانه اي در منطقه اي مرتفع دچار برق گرفتگي شده اند بنابراين در مواقع طوفاني نبايد به نقاط مرتفع پناه برد. براي محافظت كردن ساختمان ها و ديگر اماكن از وسيله اي به نام برقگير استفاده مي كنند كه در بلندترين نقطه ساختمان نصب مي گردد.

اصول ايمني حفر چاه

جهت پيشگيري از حوادث چاه و ريزش و تخريب چاهها بايد به موارد مهم زير توجه داشته باشيد :
 حفر چاه يك كار فني تخصصي است هموطنان محترم بايد توجه داشته باشند كه حفر چاهها را به افراد مجرب و فني بسپارند.
 فاصله چا از ديوارهاي جانبي و ديگر چاهها بايد حداقل 3 متر باشد.
 حفر چاه كنار باغچه و يا كاشتن درخت كنار چاه باعث تخريب مي گردد.
 لوله هاي آب سرد و گرم را از روي دهانه چاه عبور ندهيد.
 دور چيني دور چاهها يكي از ضروريات چاه مي باشد كه بايد با آجر و سيمان در عمق 150 سانتيمتر و در عرض80 سانتيمتر به كار رود و دهانه چاه بيشتر از 50 سانتيمتر نباشد.

نكات ايمني براي كارگران چاه كن(مقني ها)

 داراي تجربه باشد.
 از سلامت جسماني كافي برخوردار باشد.
 كمك چاه كن از توانايي جسماني و هوش كافي برخوردار باشد.

ايمني كارگاههاي باطري سازي

اسيدسولفوريك مورد مصرف در باطري سازي در تماس با فلزات هيدروژن متصاعد ميكند و هيدروژن قابل انفجار است .
 اسيدي را كه روي كف كارگاه ريخته با پاشيدن پودر آهك خنثي نمائيد .
 در موقع كار با اسيد از دستكش و پيش بند ضداسيد استفاده كنيد .
 محل كار را تميز و مرتب نگه داريد .
 نصب شير چشم شوي در كارگاههاي باطريسازي الزاميست .

نكات ايمني در خصوص جايگاه پمپ بنزين

 جايگاه پمپ بنزين بايد در محلي بنا شود كه اطراف آن براي استقرار اتومبيل هاي آتش نشاني فضاي كافي داشته باشد .
 مجاور انبارهاي چوب ،نجاري،انبار،مقوا و مانند آن نبايد بنا شود .
 محل توقف خودروها بايد مسقف باشد .
 تمامي كليد،چراغها و نورافكنها بايد از نوع ضدجرقه كارگذارده شوند .
 كليه كاركنان جايگاه بايد با طرز كار خاموش كننده ها آشنايي داشته باشد .

نكات ايمني مقابله با آتش سوزي انسان

 مصدوم را متوقف سازيد دويدن موجب تشديد آتش سوزي ميشود و خطرناك است .
 مصدوم را درون پارچه روي زمين بغلتانيد تا آتش خاموش شود .
 اگر خونسردي خود را حفظ كنيد و پارچه اي كه بكار ميبريد نازك نباشد احتمال آتش گرفتن پارچه و توسعه حريق وجود ندارد .
 هرگز آب روي انساني كه آتش گرفته است نريزيد . زيرا باعث تشديد صدمات بعدي ميشود .

نكات پيشگيري از آتش سوزي در جنگل

 بغير از آتش سوزي هاي ناشي از صاعقه تعداد زيادي از آتش سوزي هاي جنگل ها ناشي از اعمال ناايمن انسان ها مي باشد و سازمان هاي جنگلباني موظف هستند مردم را آموزش دهند تا از آتش سوزي هاي جنگل كاسته شود.
 ايجاد برج هاي ديده باني و مامورين گشت شبانه روزي كمك بزرگي است در به موقع خبر شدن از شروع آتش سوزي.
 شكارچي ها بايد توجه داشتند كه گلوله داغ مي تواند آتش سوزي ايجاد كند ، بهخصوص در فصل پاييز.
 هنگام گذشتن از جنگل ها با اتومبيل يا قطار نبايد ته سيگار رااز پنجره بيرون انداخت.
 استقرار خاموش كننده دستي ، كيسه هاي شن و تعدادي بيل دستي در مقر مامورين جنگلباني كمك موثري در اطفاء اوليه آتش دارد.

نكات پيشگيري از آتش سوزي در روستاها

 بيشتر آتش سوزي روستا ها در فصل پاييز رخ مي دهد كه به علت خشك شدن بوته ها ، وجود خرمن ها ، و وزش باد آمادگي آتش سوزي بيشتر است.
 مجاور خرمنها و انباري هاي علوفه مواظب سيگار خود باشيد و ته سيگار را كاملا خاموش نمائيد.
 چراغ آتش يا منقل آتش را نزديك چارپايان قرار ندهيد ممكن است با حركات چارپايان و افتادن چراغ يا منقل آتش سوزي رخ دهد.
 به بچه ها اجازه ندهيد با كبريت بازي كنند يا به تنور يا اجاق نزديك شوند و پس از طبخ نان درپوش تنور را محكم كنيد .
 خاكستر داغ را روي اجسام قابل اشتعال نريزيد.
 قبل از استفاده از وسايل گرمايش آنان را بازديد و آزمايش نمائيد.

نكات ايمني مواد خورنده

 مواد خورنده ممكن است ظرف خود را سوراخ كرده و به داخل انبار نفوذ كنند كه اگر با بخار اسيدها تركيب شوند توليد بخارات سمي ميكنند.
 قليلها چنانچه با الومنيوم تماس حاصل كنند گاز ئيدروژن متصاعد مينمايد و ئيدروژن قابل انفجار است .
 سيانورها و سولفارها در مجاورت مواد خورنده گازهاي كشنده ايجاد مي كنند .
 بخار اسيدها ممكن است با فلز ساختمان يا وسايل فلزي داخل انبار تركيب شده بخارهاي مسموم كننده ايجاد نمايد .

نكات پيشگيري آتش سوزي در زمان جنگ

 جهت مقابله با آتش سوزي ها ذخيره كردن آب در تمام ظروفي كه در ساختمان وجود دارد مانند وان حمام ،سطل ، بشكه و ……… ضروري است .
 آتش ممكن است از طريق پنجره ها ، درها و پرده يا كركره نفوذ كند بستن درها و پنجره ها تا حد زيادي كمك ميكند .
 هميشه يك راديوي باطري دار همراه داشته باشيد و دستورات سازمانهاي مربوط را به دفقت گوش كنيد و عمل نمائيد .
 با شنيدن اعلام خطر شير گاز را ببنديد و برق را خاموش سازيد .

نكات ايمني در انبارها و مخازن مواد قابل انفجار و احتراق

 امبار مواد قابل انفجار را در مقابل حرارت زياد محافظت كنيد .
 از رطوبت ، آتش سوزي ، صاعقه و ……… نيز بايد حفظ باشد ، بنابراين اين انبار را در محل خنك مجزا و خشك كه داراي زير آب كافي باشد بسازيد .
 از تابش آفتاب به داخل انبار جلوگيري و از استفاده شيشه آفتاب گير در ساختمان آن خودداري كنيد.
 كف انبار را با تخته يا مواد ضد جرقه فرش كنيد و فلزي در آن به طور نمايان به كار نبريد.
 حفاظ هاي طبيعي و يا مصنوعي در اطراف انبارهاي دائمي احداث كنيد و آنها را هميشه به وضع خوب و آباد نگاه داريد.

نكات ايمني در خصوص تفكيك مواد خطرناك در انبار مواد شيميايي

 بعضي از مواد شيميايي خاصيت جذب اكسيژن دارند بتدريج گرم مي شوند و خودبه خود آتش مي گيرند.
 تركيب بعضي از مواد شيميايي با يكديگر توليد ماده سومي مي كند كه ممكن است خودبخود آتش بگيرند و يا منفجر شود.
 موادي وجود دارند كه اگر گرم شوند تركيبات سمي و كشنده مي دهند.
 مواد شيميايي خواص مختلف و خطرناكي دارند. به طوري كه ممكن است در تماس با اعضاي بدن يا اقلام ديگر انبار يا ساختمان يا تجهيزات حمل و نقل اثرات نامطلوبي برجاي گذارد.

نكات ايمني در خصوص تفكيك مواد خطرناك سموم

 تركيب احتمالي مواد شيميايي با يكديگر ممكن است در انبار ايجاد فضاي مسموم كننده نمايد.
 چون نمي توان هميشه شير يا درپوش ظروف محتوي سم را طوري بست كه نشست نداشته باشند هميشه در فضاي انبار سموم مقداري سم وجود دارد.
 هرگز بدون استفاده از ماسك تنفسي هواي فشرده وارد صحنه آتش سوزي انبار سموم نبايد شد.
 از نزديك شدن افراد غيرمسئول به انبار در حال اشتعال جلوگيري نمايد.
 تا حد امكان آتش را از دور خاموش كنيد و زياد به آتش نزديك نشويد.
 وجود يك تهويه مطمئن قبل از هر چيز ضروري است.
 انبار سموم بايد خشك و خنك باشد.
 روي انبار علامت مخصوص سموم رسم شود.
 تعداد كافي ماسك تنفسي هواي فشرده بايد در انبار وجود داشته باشد.
 نصب دوش ايمني و چشم شوي در بيرون انبار ضروري است.

نكات ايمني در خصوص تفكيك مواد خطرناك اكسيد كننده ها

 تعدادي از مواد آتش نشاني براي خاموش كردن آتش اكسيدكننده ها بي اثر مي باشد.
 در آتش سوزي هاي وسيع تنها اقدام مفيد اينست كه ساختمان هاي انبار را با آب خنك نگاهداريد تا از سرايت آتش به آنها ممانعت شود.
 به خاطر داشته باشيد پيشگيري از آتش سوزي اكسيدكننده ها خيلي مهمتر از مبارزه با آن است.
 ساختمان انبار بايد در برابر آتش سوزي مقاوم باشد.
 انبار بايد خشك و خنك بوده و تهويه داشته باشد.
 حرارت و رطوبت انبار بايد مرتبا“ كنترل گردد.

نكات ايمني در خصوص تفكيك مواد خطرناك حساس به اسيدها

 ليتيوم- سديم- پتاسيم- كلسيم و روبيديم اگر با اسيد ها يا بخارات آن مجاور شوند زودتر از مواد ديگر منفجر مي شوند.
 هرگز از آب براي خاموش كردن استفاده نشود.
 تعداد كافي خاموش كننده هاي انيدريد كربنيك يا پودر مخصوص نصب گردد.
 اخطاري در مورد عدم استفاده از آب روي درب انبار نصب گردد.
 فلز آلياژهايي كه در ساختمان انبار به كار رفته با رنگ ضد اسيد رنگ آميزي شود.
 در فواصل معين سركشي به انبار انجام شده و صورت موجودي با مشخصات هر يك از موارد اين مواد نيز بايد در دفتري ثبت شود.
 رعايت هايي كه در مورد نگاهداري مواد حساس به آب انجام مي شود در مورد اين مواد نيز بايد به كار برده شود.

نكات ايمني در خصوص نگهداري و تفكيك مواد خطرناك و حساس به آب

 هرگز از آب براي خاموش كردن استفاده نشود .
 اخطاري در مورد عدم استفاده از آب روي درب انبار نصب گردد.
 چنانچه لازم باشد انبار با سيستم اعلام حريق دودي يا حرارتي مجهز گردد.
 سيستم گرمايش و سرمايش خشك بكار برده شود.
 از ساختمان هايي كه امكان حريق در آن ها هست فاصله داشته باشد.
 تامين روشنايي از بيرون انبار انجام شود يا چراغ هاي ضد جرقه نصب گردد.
 نور خورشيد به داخل انبار راه نيايد.
 سرپرست انبار بايد صورت مشخصات كامل مواد انبار را داشته باشد.

نكات ايمني در خصوص نگهداري و تفكيك مواد خطرناك گازهاي تحت فشار

 وظفه سرپرست است كه نحوه استفاده صحيح از گازها را به كاركنان خود تعليم بدهد.
 اگر سيلندر گاز نشت دارد بايد از درون ساختمان خارج گردد.
 اگر در داخل كارگاه آتش سوزي رخ داد در صورت امكان اول سيلندرهاي تحت فشار را خارج سازيد.
 هيچگاه سيلندر را نغلطانيد. روي زمين بشكل افقي قرار ندهيد.
 كلاهك شير سيلندر ها بايد همگي در جاي خود محكم شده باشند .

نكات پيشگيري در خصوص مواد قابل انفجار

 به محض بروز انفجار آتش نشاني و نيروهاي امدادي را آگاه سازيد.
 اطراف محل آتش سوزي را خنك نگاه داريد.
 قفل، كليد، چفت، لولا و دستگيره درها بايد برنجي باشند.
 پس از پايان انفجار كه معمولا آتش سوزي ادامه پيدا مي كند اول به فكر مصدومين باشيد بعد به فكر خاموش كردن آتش.
 انبار مواد قابل انفجار بايد از محل عبور دور و از مواد قابل اشتعال فاصله كافي داشته باشد.
 انفجار با موج انفجار همراه است كه موجب ويراني و خرابيهاي شديد شده و هر چه در منطقه ضربات انفجار وجود داشته باشد پرتاب كرده يا نابود مي كند.

  پل ارتباطي شهروندان با سازمان
شهروندان عزيز مي توانند جهت ارتباط با روابط عمومي سازمان با شماره تلفن 2633114-0331 تماس حاصل نمايند انتقادات و پيشنهادات خود را هم مي توانيد با پيام كو تاه به شماره 300013000125 ارسال نماييد
ايستگاه ها
ايستگاه شماره يك: خيابان شريعتي
محدوده پوشش دهي: شمال شهر خيابان شريعتي تا ميدا بسيج واز طرف غرب تا اميرآباد و كليه قسمتهاي شهر به عنوان پشتيباني
ايستگاه شماره 2 (ستاد مركزي) : خيابان امام غربي
محدوده پوشش دهي : خيابان شهدا، بلوار بهارستان ، اميرآباد و كليه قسمتهاي شهر و حومه كه نياز به پشتيباني باشد
ايستگاه شماره 3 : بلوار جانبازان
محدوده پوشش دهي : يزدانشهر ، صالح آباد ، جلال آباد ، شهرك صنعتي نجف آباد
ايستگاه شماره 4 : ويلاشهر ميدان آتش نشان
محدوده پوشش دهي : ناحيه ويلاشهر ، شهرك صنعتي منتظريه
ايستگاه شماره 5 : اميرآباد خيابان مطهري شمالي
محدوده پوشش دهي : ناحيه اميرآباد ، شهرك آزادگان ، شهرك بهاران و صالح آباد  

محافظت از ساختمانها در برابر حريق
انسان برترين سيستم ايمني خارجي را داراست كه همان عقل ،تفكر ، تدبير و برنامه ريزي مي باشد.
از آنجا كه عوامل اصلي موثر در ايجاد حوادث، سهل انگاري و عدم آگاهي شهروندان يك جامعه مي باشد بالا بردن فرهنگ ايمني مستلزم توجه و شناخت به عمق خطر ، اصول پيشگيري ، درك پديده هاي آتش و عكس العمل هاي اوليه به هنگام حريق و حادثه مي باشد.
به منظور مقاوم نمودن ساختمان ها و سازه ها در مواجهه با حريق هاي اتفاقي يا عمدي ، اهميت و نقش برنامه ريزي توسط سازمان هاي آتش نشاني در اين زمينه، و در نهايت، جلوگيري از زيان هاي معنوي و مادي، مي توان با به كارگيري سه روش ذيل به ايمني لازم دست يافت:
1ـ شناخت علل به وجود آمدن حريق و كوشش براي جلوگيري از بروز آن.
2ـ شناسايي دلايل رشد و گسترش حريق و كوشش براي مصون و محفوظ ماندن در مقابل آن.
3ـ يادگيري اداره كردن حريق و كوشش براي كنترل و خاموش نمودن آتش سوزي.
ضوابط مربوط به ارتفاع ساختمان ها و عرض ترافيكي گذرهاي اطراف پلاك
رديف عرض ترافيكي گذر حداكثر ارتفاع مجاز
 كمتر از 6 متر دو طبقه روي پيلوت
 متر سه طبقه روي پيلوت
 متر چهار طبقه روي پيلوت
 متر پنج طبقه روي پيلوت
 متر لغايت 22 (بن بست) شش طبقه روي پيلوت
 متر و بيشتر(بن باز) محدوديت ندارد
 متر و بيشتر (بن بست) محدوديت ندارد
ضوابط مربوط به مسير و دستگاه پله اضطراري :
 حداكثر ارتفاع ساختمان 30 متر يا 9 طبقه روي پيلوت دستگاه پله اصلي بعنوان دستگاه پله اضطراري مد نظر قرار گيرد، به نحوي كه دستگاه پله از ايستگاه مشترك ورودي واحدها و آسانسور در طبقات كاملا“ جداسازي گردد.
   از ارتفاع بيش از 30 متر يا بيشتر از 9 طبقه روي پيلوت ضروري است دو دستگاه پله به نحوي در نظر گرفته شود كه در طبقات به يكديگر راه داشته باشند يكي از دستگاه پله ها با فاصله از دستگاه پله ديگر و در ضلع مجاور فضاي آزاد بوده و به در ايزوله دود خود بسته شو مجهز ميگردد.
 ساختمانهاي با 3 طبقه روي پيلوت و هر طبقه شامل 8 واحد، ساختمانهاي با 4 طبقه روي پيلوت و هر طبقه شامل 6 واحد و ساختمانهاي با 5 طبقه روي پيلوت و هر طبقه شامل 3 واحد و ساختمانهاي 6 طبقه روي پيلوت و بيشتر حتي با يك واحد در هر طبقه مشمول بند 1 ميشوند.
 براي ساختمانهاي خاص طبق نظر كارشناس سازمان آتش نشاني .
 حداقل تعداد خروجي هاي مورد نياز براي فضاهاي بزرگ و همچنين حداقل عرض خروجيها مطابق جدول صفحه بعد محاسبه گردد.
عرض خروجي تعداد اشتغال كنندگان (نفر) تعداد خروجي تعداد اشتغال كنندگان (نفر)
 
رديف  عرض ترافيكي گذر  حداكثر ارتفاع مجاز
1-2 كمتر از 6 متر دو طبقه روي پيلوت
2-2 6 متر سه طبقه روي پيلوت
3-2 8 متر چهار طبقه روي پيلوت
4-2 10 متر پنج طبقه روي پيلوت
5-2 12 متر لغايت 22 (بن بست) شش طبقه روي پيلوت
6-2 12 متر و بيشتر(بن باز) محدوديت ندارد
7-2 22 متر و بيشتر (بن بست) محدوديت ندارد
ضوابط مربوط به مسير و دستگاه پله اضطراري :
 حداكثر ارتفاع ساختمان 30 متر يا 9 طبقه روي پيلوت دستگاه پله اصلي بعنوان دستگاه پله اضطراري مد نظر قرار گيرد، به نحوي كه دستگاه پله از ايستگاه مشترك ورودي واحدها و آسانسور در طبقات كاملا“ جداسازي گردد.
 از ارتفاع بيش از 30 متر يا بيشتر از 9 طبقه روي پيلوت ضروري است دو دستگاه پله به نحوي در نظر گرفته شود كه در طبقات به يكديگر راه داشته باشند يكي از دستگاه پله ها با فاصله از دستگاه پله ديگر و در ضلع مجاور فضاي آزاد بوده و به در ايزوله دود خود بسته شو مجهز ميگردد.
 ساختمانهاي با 3 طبقه روي پيلوت و هر طبقه شامل 8 واحد، ساختمانهاي با 4 طبقه روي پيلوت و هر طبقه شامل 6 واحد و ساختمانهاي با 5 طبقه روي پيلوت و هر طبقه شامل 3 واحد و ساختمانهاي 6 طبقه روي پيلوت و بيشتر حتي با يك واحد در هر طبقه مشمول بند 1 ميشوند.
 براي ساختمانهاي خاص طبق نظر كارشناس سازمان آتش نشاني .
 حداقل تعداد خروجي هاي مورد نياز براي فضاهاي بزرگ و همچنين حداقل عرض خروجيها مطابق جدول صفحه بعد محاسبه گردد.
 
عرض خروجي تعداد اشتغال كنندگان (نفر) تعداد خروجي تعداد اشتغال كنندگان (نفر)
80 cm 1 تا 50 1 1 تا 50
90 cm 51 تا 110 2 51 تا 500
100cm 111 تا 170 3 501 تا 1000
110cm 171 تا 220 4 1001 تا 2000
120 cm 221 تا 240 5 2001 تا 4000
130 cm 241 تا 260 6 4001 تا 7000
140 cm 261 تا 280 7 7000تا 11000
150 cm 281 تا 300 
160 cm 301 تا 320 
170 cm 321 تا 340 
ضوابط مربوط به موتور خانه تاسيسات :

 طراحي موتورخانه تاسيات خارج از زيربنا و در صورت عدم امكان ،مجاور يك جبهه به فضاي آزاد با پنجره به فضاي آزاد در نظر گرفته شود.
 موتور خانه تاسيسات در جوار چاه آسانسور ، دستگاه پله و سالن اجتماعات قرارنگيرد و در صورت عدم امكان ، ديوار مشترك بين آنها مقاوم حريق باشد .
 داكت مستقل براي لوله هاي تاسيسات ، كابلهاي برق و دودكشها در نظر گرفته شود .
ضوابط مربوط به سيستم اعلام كننده حريق:
براي ساختمان ها كه نياز به راه دسترسي يا پله اضطراري داشته باشند و ساختمان هاي صنعتي ، انبار ها ،.. اداري، عمومي. سينماها، سالن هاي اجتماعات مراقبتي، درماني، اقامتي عمومي، مجتمع هاي تجاري و اماكن پر مخاطره ضروري است.
ضوابط مربوط به استعلام از سازمان آتش نشاني و نظريات كارشناسي:
با توجه به موقعيت ، كاربري ؤ شرايط ساختمان ها ضروري است هر يك از ساختمان ها به طور مستقل جهت اخذ نظريات كارشناسي و تشكيل پرونده و حفظ سوابق براي اضطراري و بررسي علل حريق و حادثه از سازمان آتش نشاني استعلام گردد.

دستورالعمل مربوط به موتورخانه تاسيسات:

 درنظر گرفتن در فلزي و آستانه زير در برابر موتور موتور خانه.
 در نظر گرفتن تهويه به تناسب حجم موتور خانه.
 كليه ديگهاي تحت فشار داراي سوپاپ اطمينان باشد.
سيم كشي هاي برق به صورت تو كار يا از داخل لوله مخصوص عبور نمايند.
 روشنائيها از نوع مخصوص حفازدار باشند.
 موتورخانه تاسيسات به تجهيزات ايمني و آتش نشاني زير نظر كارشناس مجهز گردند.
 مجهز به كف شوي باشد.
 حداقل 3/1 فضاي موتورخانه به صورت فضاي پرت منظور شود.

دستورالعمل مربوط به خاموش كننده دستي و چرخ دار آتش نشاني:
 نصب خاموش كننده 6 كيلويي دي اكسيد كربن (co2 ) مجاز تابلو اصلي برق ضروري است.
 نصب خاموش كننده پودر و گاز درجه دار جنب در موتور خانه و انبارها و داخل هر واحد تجاري ضروري است.
 سيستم اطفاء حريق اتوماتيك زير نظر كارشناسان آتش نشاني مشخص گردد.
 تعداد و نوع خاموش كننده هاي دستي و چرخ دار توسط كارشناسان آتش نشاني در مرحله پايان كار مشخص گردد.
دستورالعمل مربوط به نازك كاري و دكوراسيون داخلي ساختمان ها
 عدم استفاده از مواد قابل اشتعال ( از قبيل موكت) داخل راهرو ها و دستگاه پله اضطراري و يا ايستگاه هاي ورودي واحد هاو سقف.
 عدم استفاده از مواد قابل اشتعال جهت دكوراسيون و نازك كاري سالن هاي اجتماعات ، سينماها و راههاي دسترسي اضطراري در كليه ساختمان ها.

دستورالعمل مربوط به سيستم اعلام حريق
 هر يك از ساختمان ها كه نياز به راه دسترسي اضطراري يا پله اضطرار داشته باشند ، ساختمان هاي صنعتي ، انبارها ، عمومي، اداري سينماها و سالنهاي اجتماعات، مراقبتي ، درماني ، اقامتي عمومي، مجتمع هاي تجاري و اماكن پر مخاطره.
 قبل از اجرا ضروري است طرح سيستم حريق به تاييد سازمان آتش نشاني برسد.

دستورالعمل مربوط به استعلام از سازمان آتش نشاني و نظريات كارشناسي

با توجه به موقعيت، نوع كاربري و شرايط ساختمان ها ضروري است براي هر يك از ساختمان ها به طور مستقل از سازمان آتش نشاني استعلام گردد. جهت اخذ نظريات كارشناسي و ارائه طريق، تشكيل پرونده، حفظ سوابق براي مواقع بروز آتش سوزي و حادثه و راهنمائي نيروهاي عملياتي بر اساس آن توسط ستاد فرماندهي ، بررسي علل حريق و حادثه.